Bijeenkomst 15 september ’23

Workshop ‘Systemisch Werken, Leven en Geloven’ o.l.v. John Sas

Een korte bijdrage van mij als deelnemer aan deze ‘proeverij’ op vrijdag 15 september.

Deze middag werden we door John Sas meegenomen in de ‘systemische dynamiek(en)’ van ons leven. Voor sommigen onder ons was dit al een bekende manier van werken binnen het coachen, voor anderen was het een nieuwe ervaring. Juist het ‘ervaren’ was waar John ons toe uitdaagde. Niet om alles te willen begrijpen of te be/veroordelen. In plaats van te willen ‘snappen’ juist te ‘beleven’. Voor mij een mooie uitdaging😉

Hiermee is het dus meteen niet gemakkelijk om een theoretisch verslag op te schrijven voor degenen die er deze dag niet bij konden zijn. Er was echter een enorme opkomst, dus waarschijnlijk waren er veel leden die enorm nieuwsgierig waren naar deze dynamieken in ons leven.

Het idee van het systemisch werken ligt in de acceptatie dat er een bepaalde ordening of plek voor ons leven is. Je hebt recht op een plek op deze aardbol, recht op een specifieke plek en er is, als het goed is, een balans tussen nemen en geven. Het nemen is ook eerder in de ordening dan het geven, want als je niets hebt, kun je ook niets geven. In onze moederschoot nemen we eerst van onze moeder, voordat we kunnen (door)geven. Wanneer we afwijken van deze dynamieken ontstaat er – met de woorden van John- ‘gedoe in het systeem’. Als metafoor werd een fontein gebruikt naar een boek van Els van Stein. Een fontein stroomt van boven naar beneden. Als je wilt dat het stoomt in jouw leven is het dus belangrijk dat je op de juiste plaats staat. Je (voor)ouders boven je en iedereen die later dan jij geboren is, onder je. Wij nemen van ons voorgeslacht en geven aan hen die na ons komen. Als we deze ordening niet accepteren kan er bijvoorbeeld zoiets ontstaan als ‘parentificatie’. Je gaat als kind geven aan (zorgen voor) je ouders in plaats van te nemen (ontvangen). Op het moment dat we hen weer de juiste plaats geven in de fontein en ook wijzelf weer de juiste plaats innemen komt er rust.

Als je je ouders op de juiste plek zet en jij dus op jouw plek je verantwoordelijkheid mag nemen kun je weer de verbinding met jezelf en met God hervinden. Jij hebt jouw specifieke plek gekregen, je hoeft m niet te verdienen of waard te zijn. Jij mag je ouders boven je zetten/eren. Primaire emoties die hierbij gevoeld worden zijn van jou. Je ouders zijn niet verantwoordelijk voor jouw emoties en jij bent niet verantwoordelijk voor hun emoties. Je mag je ouders ‘nemen’ als ‘juiste’ ouders. Zij hebben jouw dit leven gegeven. Jij staat hierbij op de door God gegeven ‘juiste’ plek. We hoeven niet op te stijgen of af te dalen in de fontein. Niet te oordelen.

In de kring hebben we geoefend met ‘je plek innemen’ in de ruimte ten opzichte van de ander. Hoe dicht kun je bij de ander staan? Durf je elkaar in de ogen te kijken? Sta je naast elkaar of tegenover elkaar. Hoe voelt dat? Is dat spannend of word je juist rustig?

Op deze manier legde John Sas ons uit dat je allerlei systemen kunt verkennen of met een mooi woord: fenomenologsich waarnemen. Deze middag hebben we een systeem van één van onze leden mogen waarnemen. Haar plaats en balans in het systeem van haar kennis/kunde, bedrijf en geloof. Een aantal leden ‘representeerden’ deze verschillende entiteiten om haar heen. Door zichzelf tot deze entiteiten te verhouden, kon de deelnemer haar ‘juiste’ plek innemen en werd duidelijk dat haar geloof en kennis elkaar niet in de weg hoefden te staan (even vrije interpretatie van mij).

Mij deed dit ook denken aan een opstelling met playmobil poppetjes. Daar worden ook de mensen/poppetjes op de juiste plaats gezet. Het verschil is dat de poppetjes door de deelnemer zélf worden neergezet. Bij een opstelling in het systemisch werk gaan de respresentanten zelf ook meebewegen en kan dit een (nog) diepere impact hebben op de deelnemer in kwestie. Het zelf mogen en kunnen bewegen van de representanten riep vragen op bij mij en sommige andere aanwezigen. We moeten het doen met hoe het systeem zich aan ons ‘toont’ legt John Sas uit, die hierbij liever niet het woord ‘openbaren’ gebruikt.

De vraag van John Sas of God kan bewegen binnen het systemisch werk beantwoordt hij zelf met een volmondig ‘ja’. Nu aan ons de uitnodiging om er na deze interessante proeverij zelf of samen verder in te duiken of het eerst een plekje te geven binnen onze eigen fontein😉.