Verdriet is een werkwoord – Margriet van der Kooij

Gelezen door: Bas Gravendeel

Gelezen in: juli 2014

Korte inhoud:

Ds. Margriet van der Kooij schrijft vanuit haar ervaring als geestelijk verzorger in een ziekenhuis en een regionaal psychiatrisch centrum. Daarin ziet ze dat verdriet hebben en er mee om leren gaan hard werken is. Het is geen drama. Dat wordt het als mensen er in vast blijven zitten. De kaft geeft een mooie figuur weer: een wenteltrap. Zo is de tijdlijn voor mensen die verdriet hebben. Het verdriet, de heftige gebeurtenis wordt door het beklimmen steeds van een andere kant belicht. Er zit wel schot in, maar het verdwijnt lang niet altijd, of beter: meestal niet. Ze geeft veel voorbeelden van dooddoeners. Ieder leed is uniek en dat moeten de toehoorders respecteren. Dus geen verhalen over je eigen leed of: Ik ken dat gevoel dat je nu hebt… Dat is gewoon niet zo volgens de auteur.

Verdriet is niet altijd bij sterven, maar ook bij andere plotselinge heftige levenswendingen: aankondiging van ernstige ziekte, verlies van werk, van gezondheid, van huis of verlies van herinneringen bij een brand bijvoorbeeld waarbij alle fotoboeken verloren gaan.

Ze adviseert omstanders van rouwenden er te zijn. Blijf in hun buurt. Neem mensen mee naar iets luchtigs als ze er aan toe zijn. Dat geven ze zelf aan. Ze geeft ook aan dat fouten niet zo erg zijn, als je maar de juiste instelling houdt. Doe gewoon iets voor hen. Preek niet, leer niet, maar luister. Ook door niets te zeggen en er gewoon te zijn.

Verder geeft ze aan dat verdriet niet noodzakelijkerwijs overgaat. Er kunnen situaties zijn waarin oud verdriet dat verwerkt leek weer de kop opsteekt.

Ze geeft ook aan dat er geen standaard weg is voor de verwerking van verdriet. Er zijn globaal wel wat fasen, maar ieder doorloopt die in een andere volgorde, op een andere manier. Pin mensen dus niet vast aan de theoretische weg. Laat ze rouwen en leven. Blijf nabij.

Het boek blijft mij hangen als een heftig boek. Rouwen wordt verbonden met bestemming, ook naar God toe. Het boek geeft voeding aan mijn standaard insteek: luister vooral, praat niet teveel. Ook in een verdriet situatie moet je dat blijkbaar doen en beoefenen.

Rol van geloof:

Er wordt aangesloten bij de Bijbelse verhalen en bij de christelijk traditie. Geen goedkope handvatten of strakke schema’s voor een rouwproces, maar wel echte levensverhalen en praktische voorbeelden. Zoals het leven zelf.